انجام آزمایش تعیین چسبندگی ملات، کاشی، پوشش و الیاف به بتن شامل روش‌های معمول، مزایا، استانداردهای مرجع

هدف کلی آزمایش  
تعیین مقاومت چسبندگی (bond strength) لایه‌های پوششی مختلف (ملات تعمیراتی/رویه، ملات کاشی، پوشش‌های محافظ/رنگی) و ارزیابی اتصال مکانیکی/چسبی الیاف به ماتریکس بتنی برای ارزیابی دوام و عملکرد سیستم‌های ترمیمی/پوششی و کامپوزیت‌های تقویت‌شده.

استانداردها و روش‌های مرجع مهم  
ASTM C1583 / C1583M — Standard Test Method for Tensile Strength of Concrete Surfacial-Bonded Repair Materials by Direct Tension (Pull-off) — آزمون کشش مستقیم برای ملات‌های رویه.  
EN 1015‑12 — Methods of test for mortar for masonry — Determination of adhesive strength of hardened rendering and plastering mortars to substrate.  
EN 1348 — Tile adhesives — Determination of tensile adhesion strength of reaction to fire classified adhesives (و استانداردهای مرتبط با چسب کاشی).  
EN 1542 — Products and systems for the protection and repair of concrete — Test methods — Measurement of bond strength by pull-off.  
ASTM D4541 — Standard Test Method for Pull-Off Strength of Coatings Using Portable Adhesion Testers — پوشش‌ها و رنگ‌ها.  
RILEM/ASTM (مراجع تحقیقاتی) — روش‌های آزمون کشش/کشیدن تک‌الیاف یا pull‑out برای بررسی اتصال الیاف به ماتریکس (روش‌های آزمایشگاهی تک‌الیاف و میکروپول‌آوت).  
استانداردهای ملی ایران مرتبط (در صورت نیاز پروژه).

روش‌های مرسوم اجرا (خلاصه)
Pull‑off (دالی/کنده‌شدن کششی) — مناسب برای ملات، کاشی و پوشش:
نصب پلاک (دالی) فلزی به قطر مشخص روی سطح با چسب مناسب یا رزین سازگار و سخت‌شدن آن.  
اعمال بار محوری عمودی با دستگاه کششِ قابل حمل تا جدایش؛ ثبت مقدار ماکزیمم (MPa یا N/mm²) و نوع شکست (بین لایه‌ای، از لایه به زیرساز، یا داخل زیرساز).  
تعداد و محل‌گیری نمونه‌ها بر اساس استاندارد (توزیع شبکه یا نقاط انتخابی).  
Shear / Pull‑out for anchors and tiles — برای چسب کاشی یا سیستم‌های مکانیکی:
آزمون برش یا بیرون کشیدن (طبق استاندارد مربوطه) برای مشخص کردن ظرفیت اتصال آرمانیک/چسبی.  
Single‑fiber pull‑out / micro‑bond tests — برای الیاف (تحقیقاتی/پژوهشی):
چسباندن بخش انتهایی الیاف و اعمال بار کششی تا خارج‌شدن الیاف از ماتریکس؛ استخراج منحنی بار–جابجایی و پارامترهای چسبندگی سطحی، انرژی جداشدن و اصطکاک.  
نیاز به قالب‌ها و تجهیزات دقیق آزمایشگاهی و نمونه‌سازی کنترل‌شده.
آماده‌سازی سطح و شرایط نمونه:
تمیز، خشک یا با رطوبت کنترل‌شده بر اساس دستورالعمل؛ حذف پوشش‌های متغیر یا لایه‌های سست قبل از آزمون؛ ثبت سن و شرایط کیورینگ ملات/پوشش.  
ثبت نتایج و تفسیر:
مقدار چسبندگی میانگین و انحراف معیار، نوع شکست (سطحی/بین لایه‌ای/درون‌بتی)، توصیه فنی (کافی/نیاز به ترمیم یا تقویت) و تطبیق با مقادیر مرجع استاندارد یا مشخصات پروژه.

نکات کلیدی و اصلاحات
نوع شکست (adherent failure vs cohesive failure) برای تفسیر عملکرد واقعی حیاتی است — شکست داخل زیرساز نشانه ضعف زیرساز است، شکست در لایه چسبیده نشانه ضعف چسبندگی است.  
دقت در انتخاب قطر دالی، نوع چسب نصب دالی و زمان خشک‌شدن مطابق استاندارد برای جلوگیری از خطا.  
شرایط سطح (پوشش‌های قدیمی، عمر، رطوبت) اثر قابل‌توجهی بر نتایج دارد؛ مستندسازی شرایط قبل از آزمون لازم است.  
برای الیاف، نتایج تک‌الیافی پژوهشی نیاز به آزمون‌های آماری و مقایسه با رفتار کل مجموعه (macro) دارد.

مزایا انجام آزمون‌های چسبندگی
تشخیص سریع و کمی کیفیت اتصال سطوح پوششی و ملات‌های ترمیمی؛ کمک به تصمیم‌گیری برای ترمیم یا قبول/رد پوشش.  
تعیین نیاز به آماده‌سازی سطح بیشتر، زیرسازی یا انتخاب چسب/پراایمر مناسب.  
برای الیاف: تعیین واقعی راندمان انتقال بار بین فیبر و ماتریکس، بهینه‌سازی فرآیند اجرای FRCM/FRC و طراحی کامپوزیت.  
کاهش ریسک جداشدگی لایه‌ها، افزایش دوام و اطمینان در پذیرش کار توسط ناظر و کارفرما.

محدودیت‌ها
آزمون کششی سطحی ممکن است نمایانگر رفتار کلی سازه نباشد؛ باید همراه با بررسی بصری، هسته‌برداری و آزمون‌های دیگر تفسیر شود.  
تست‌های تک‌الیاف به‌طور معمول آزمایشگاهی و برای تحقیقات طراحی‌شده‌اند و نیاز به نمونه‌سازی دقیق دارند.

معرفی مرکز آزمایشگاهی پژوهشی بتن و مصالح خواجه نصیرالدین طوسی — خدمات ارائه‌شده
خدمات قابل ارائه توسط مرکز:
اجرای آزمون pull‑off (دالی) برای ملات‌های رویه، کاشی و پوشش مطابق ASTM C1583, EN 1542, ASTM D4541 و استانداردهای مرتبط با گزارش کامل و تفسیر شکست.  
آزمون‌های برشی/بیرون‌کشیدن برای چسب کاشی و اتصالات مکانیکی مطابق استانداردهای مرجع.  
انجام آزمون‌های تک‌الیاف (fiber pull‑out / micro‑bond) در شرایط کنترل‌شده برای پژوهش و توسعه مواد تقویت‌کننده و بررسی انتقال بار فیبر–ماتریکس.  
آماده‌سازی و نمونه‌برداری در محل پروژه، نصب دالی و اجرای آزمون میدانی با دستگاه‌های کالیبره‌شده و تیم میدانی مجرب.  
گزارش رسمی فنی شامل: روش آزمون، مشخصات نمونه، نتایج خام و محاسبات، نمودارها، تفسیر مهندسی، عکس‌ها و پیشنهادات اصلاحی/ترمیمی.  
مشاوره فنی جهت انتخاب طرح ترمیم، پراایمرها، روش آماده‌سازی سطح و معیارهای پذیرش برای نظارت کارفرما/ناظر پروژه.

مزایا همکاری با مرکز (خلاصه)
تجهیزات کالیبره و قابل حمل برای آزمون‌های میدانی و دستگاه‌های دقیق آزمایشگاهی برای آزمون‌های تک‌الیاف و پژوهشی.  
پرسنل متخصص در مصالح، آزمون‌های پیوسته و گزارش‌دهی قابل ارائه به مراجع نظارتی و پیمانکاران.  
امکان ترکیب آزمون چسبندگی با سایر آزمون‌های تکمیلی (هسته‌برداری، چکش اشمیت، دوام) برای تحلیل جامع.

قدم بعدی پیشنهادی
1) می‌خواهید فرم نمونه‌برداری و قیمت خدمات (برای ارسال به کارفرما/مناقصه) تهیه کنم؟  
2) یا زمان بازدید و انجام آزمون در محل پروژه شما را هماهنگ کنم؟

کدام مورد را می‌خواهید؟