انجام آزمایش چکش اشمیت
آزمون بازتاب (rebound) با چکش اشمیت یک روش غیرمخرب برای برآورد مقاومت سطحی بتن و ارزیابی یکنواختی و تغییرات زمانی مقاومت در سازه‌هاست. معمولاً برای کنترل کیفیت میدانی، بررسی مناطق مشکل‌دار، و تعیین نمونه‌های بیشتر برای آزمون‌های مخرب استفاده می‌شود.
استانداردهای مرجع مهم
ASTM C805 — Standard Test Method for Rebound Number of Hardened Concrete.
BS EN 12504-2 — Testing concrete in structures — Part 2: Non-destructive testing — Determination of rebound hammer number.
استاندارد ملی ایران (در صورت وجود متن معادل یا روش‌های ملی مرتبط با دستگاه چکش اشمیت).
تجهیزات و آماده‌سازی
چکش اشمیت دارای کالیبراسیون سازنده و محدوده مشخص برای نوع دستگاه (N, L و غیره).
سطح مورد آزمون باید صاف، تمیز و خشک باشد؛ پوشش‌های شن، روغن یا گچ باید برداشته شود.
زاویه آزمون: معمولاً عمود بر سطح؛ در سطوح عمودی یا سقفی از ضرایب تصحیح استفاده می‌شود.
حداقل فاصله از لبه‌ها و از یکدیگر: معمولاً ≥ 3×عمق تأثیر یا طبق استاندارد (برای جلوگیری از اثر لبه).
دمای اجرا و شرایط مرطوبی سطح باید ثبت شود.
روش اجرا (گام‌به‌گام خلاصه)
انتخاب محل‌های آزمون: شبکه منظم یا نقاط تصادفی بسته به هدف (حداقل تعداد نقطه طبق استاندارد).
آماده‌سازی سطح: تراشیدن پوسته، تمیزکاری و در صورت نیاز مرمت محلی.
کالیبراسیون/کنترل دستگاه: بررسی عدد مرجع روی بلوک کالیبراسیون قبل و بعد از اجرا.
نگه‌داشتن دستگاه عمود و اعمال ضربات پشت‌سرهم در فاصله‌های معین (معمولاً 2–3 ضربه برای هر نقطه و حذف مقادیر پرت).
ثبت اعداد بازتاب و میانگین‌گیری مطابق دستورالعمل.
تبدیل عدد بازتاب به مقاومت فشاری با استفاده از منحنی کالیبراسیون/جداول تجربی مناسب برای سیمان، سن نمونه و شرایط سطح (یا از منحنی سازنده چکش).
گزارش‌دهی شامل: محل‌ها، میانگین‌ها، پراکندگی، شرایط سطح/دمای محیط، بلوک کالیبراسیون، و هر تصحیح اعمال‌شده.
اصلاحات و محدودیت‌ها
تصحیح زاویه برای سطوح غیر افقی.
تصحیح سن بتن (مقاومت با زمان افزایش می‌یابد).
اثر نوع سنگدانه، بافت سطحی و ترکیب سیمان بر منحنی تبدیل.
قابل‌اتکا برای برآورد مقاومت سطحی و جهت مقایسه؛ برای تعیین دقیق مقاومت مؤثر سازه پیشنهاد می‌شود با آزمون‌های مخرب (نمونه‌برداری هسته‌ای) ترکیب شود.
خطاها در صورت وجود پوشش، بازسازی سطح یا رطوبت زیاد افزایش می‌یابد.
مزایا
غیرمخرب، سریع و کم‌هزینه برای آزمایش میدانی.
مناسب برای نقشه‌برداری مناطق متغیر و تصمیم‌گیری درباره نمونه‌برداری مخرب.
قابلیت اجرای گسترده در کارگاه‌ها و پروژه‌ها برای کنترل کیفیت روزمره.
محدودیت‌ها و هشدارها
تنها مقاومت سطحی را نشان می‌دهد و ممکن است با مقاومت واقعی هسته اختلاف داشته باشد.
نیاز به منحنی‌های تبدیل محلی یا تصدیق با آزمایش‌های مخرب برای دقت بالا.
حساس به وضعیت سطح، رطوبت و نوع سنگدانه؛ تفسیر باید با توجه به شرایط انجام شود.
تفسیر نتایج و گزارش نهایی
ارائه عدد میانگین و انحراف معیار، نقشه پراکندگی اعداد روی سطح، و برآورد مقاومت فشاری با ذکر مرجع منحنی تبدیل.
پیشنهاد اقدامات پس از نتایج: اگر مقادیر پایین باشند — نمونه‌برداری هسته‌ای، آنالیز شیمیایی، ارزیابی دوام و برنامه ترمیم.
معرفی مرکز آزمایشگاهی پژوهشی بتن و مصالح خواجه نصیر الدین طوسی — خدمات مرتبط
(معرفی کوتاه خدمات؛ برای اطلاعات تماس یا آدرس لطفاً درخواست کنید تا جزئیات داده شود)
خلاصه خدمات قابل ارائه توسط مرکز:
اجرای آزمایش چکش اشمیت طبق استانداردهای بین‌المللی و ملی با دستگاه‌های کالیبره‌شده.
تهیه نقشه بازتاب (rebound mapping) سطوح بتن و گزارش تحلیلی.
تبدیل و تفسیر نتایج با استفاده از منحنی‌های کالیبراسیون محلی و تطبیق با آزمون‌های مخرب در صورت نیاز.
انجام آزمون‌های تکمیلی: نمونه‌برداری هسته‌ای و آزمون مقاومت فشاری (ASTM C42/C39 یا معادل ملی)، آزمون‌های دوام، تعیین نفوذپذیری و آزمون‌های شیمیایی مصالح.
ارائه گزارش کامل فنی شامل روش اجرا، نتایج خام، محاسبات تبدیل، نقشه‌ها، توصیه‌های فنی و پیشنهادات ترمیم/کنترل کیفیت.
خدمات میدانی و اعزام تیم کارشناسی به محل پروژه برای اجرای آزمایش و مشاوره فوری.
مزیت‌های مرکز (آنچه می‌توان ذکر کرد بدون ادعای رسمی):
پرسنل متخصص در بتن و مصالح، تجربه اجرایی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی، و توانایی ارائه گزارش فنی قابل ارائه به کارفرما و ناظر پروژه.
دستگاه‌ها و تجهیزات کالیبره‌شده و امکان هماهنگی با آزمون‌های مخرب برای اعتبارسنجی نتایج غیرمخرب.
اگر مایلید مرکز را به‌صورت رسمی معرفی‌شده در سربرگ و با جزئیات خدمات/قیمت و شرایط نمونه‌برداری برای ارسال به کارفرما یا مناقصه آماده کنم؟ یا می‌خواهید قرار بازدید و انجام آزمون در پروژه شما برنامه‌ریزی شود؟