هدف کلی آزمایش
تعیین درصد جذب آب و تخلخلِ موئینه بتن سختشده برای برآورد نفوذپذیری، دوام و احتمال نفوذ عوامل مخرب (کلراید، سولفات و غیره).
استانداردهای مرجع اصلی
ASTM C642 — Standard Test Method for Density, Absorption, and Voids in Hardened Concrete.
BS 1881‑122 — Testing concrete. Method for determination of water absorption.
EN 12390‑7 — Testing hardened concrete — Density, absorption and voids.
استانداردهای ملی ایران مرتبط (در صورت نیاز، مرجع استاندارد ملی موردنظر پروژه نیز قابل اعمال است).
نمونهها و شرایط آمادهسازی
نمونه: قالبهای استوانهای/مکعبی یا نمونههای هستهای با اندازه مشخص (معمولاً 50–100 mm حداقل بعد).
خشکسازی اولیه: خشک کردن نمونه تا رسیدن به وزن ثابت در دمای مشخص (معمولاً 105 ±5 °C تا وزن ثابت یا طبق دستورالعمل استاندارد).
خنکسازی و ثبت وزن خشک (Wd).
روش اجرا — گامبهگام (خلاصه)
خشککردن نمونه در آون تا وزن ثابت؛ ثبت وزن خشک Wd.
فروبردن نمونهها در ظرف آب (بهآرامی ریختن آب دور نمونه برای جلوگیری از محفظه هوا) و نگهداری در دمای اتاق/طبق استاندارد برای مدت مشخص (مثلاً 48 ساعت یا طبق استاندارد).
برداشت نمونه، خشککردن سطح با پارچه نمناک و ثبت وزن اشباع سطحی Wa.
محاسبه درصد جذب آب: Absorption (%) = (Wa − Wd) / Wd × 100.
برای تعیین تخلخل/حجم منافذ ممکن است نیاز به تعیین وزن در آب و استفاده از آرایشهای بیشتر طبق ASTM C642 باشد (محاسبه حجم ظاهری، تخلخل کلی و چگالی ظاهری).
گزارشنویسی شامل: مشخصات نمونه، دوره کیورینگ و سن نمونه، شرایط خشکسازی، نتایج وزنی خام، محاسبات و تفسیر.
توضیحات فنی و نکات اجرایی مهم
خشکسازی بیش از حد یا ناقص منجر به خطا در جذب میشود — پیروی از روش استاندارد ضروری است.
سطح نمونه باید تمیز باشد؛ وجود پوشش یا آلودگی بر نتیجه اثر میگذارد.
برای مقایسه میانی نمونهها، سن نمونه و روش کیورینگ باید یکسان باشد.
در نمونههای هستهای، بریدن و صیقل سطوح میتواند نتایج را تغییر دهد — باید مستندسازی شود.
مزایا و کاربرد نتایج
ارزیابی سرعت و میزان نفوذ آب؛ شاخص قابل اتکا برای دوام و پیشبینی خسارتهای ناشی از یخزدگی، کلراید و سولفات.
کمک در انتخاب طرح اختلاط کمنفوذ، نیاز به افزودنیهای هیدروفوبیک یا پوزولانهای کاهشدهنده نفوذپذیری.
راهنمایی برای انتخاب روشهای ترمیم و محافظت سطحی (پوششها، نفوذگرها).
روش کمهزینه و نسبتاً سریع برای کنترل کیفیت تولید و پذیرش مصالح در پروژه.
محدودیتها
فقط جذب سطحی/نفوذپذیری کوتاهبرد را نشان میدهد — برای رفتار نفوذی طولانیمدت باید با آزمونهای دیگری مانند RCPT (ASTM C1202)، نفوذ کلراید یا آزمایش نفوذ آب تحت فشار تکمیل شود.
حساس به شرایط آمادهسازی و سن نمونه.
معرفی مرکز آزمایشگاهی پژوهشی بتن و مصالح خواجه نصیرالدین طوسی — خدمات مرتبط
خدمات قابل ارائه توسط مرکز:
اجرای آزمایش جذب آب مطابق ASTM C642 / EN 12390‑7 / BS 1881‑122 و استاندارد ملی ایران با گزارش فنی کامل.
انجام نمونهبرداری هستهای در محل و انتقال نمونه به آزمایشگاه با بستهبندی مناسب.
ارائه نتایج تکمیلی: وزن در آب، چگالی ظاهری، درصد تخلخل و آنالیزهای تطبیقی با سایر آزمونهای دوام (RCPT، نفوذ کلراید، جذب آب موضعی).
ارائه تفسیر فنی، پیشنهادات اصلاحی در طرح اختلاط و راهکارهای حفاظتی/ترمیمی.
ارسال گزارش رسمی قابل ارائه به کارفرما، ناظر و مراجع مناقصه.
مزیتهای همکاری با مرکز (خلاصه)
پرسنل متخصص و مسلط به استانداردها، تجهیزات کالیبره و تجربه در پروژههای عمرانی.
ارائه گزارش مستند، نقشههای نمونهبرداری و پیشنهادات فنی مبتنی بر نتایج آزمایش.